Nawet w naszej polskiej narracji historycznej, która wprost ugina się pod ciężarem mitów służących często doraźnym celom politycznym, rzadko zdarza się taka przepaść między mniemaniem historycznym a wiedzą zbudowaną na fundamencie rzetelnych i obiektywnych badań źródłowych. Unia rosyjsko-polska, bo o niej jest przecież ta książka, jest w dziedzinie badań białą plamą, a w dziedzinie mniemania czarną dziurą. Innymi słowy, przeciętny Polak nie ma o tym okresie praktycznie żadnej wiedzy, a jego przeświadczenia, wsparte na nauce historii i języka polskiego w szkole polskiej, od podstawówki począwszy, na liceach skończywszy, dają się zredukować do prostego be i cacy, gdzie be są oczywiście prymitywni Moskale, a cacy walczący o wolność monolit narodu polskiego. Ten okres naszych dziejów wymaga rzetelnych badań, wolnych od typowych dla mitu i baśni uproszczeń, i pobudzania emocji. Wymaga po prostu rozumnego, metodycznego opowiedzenia od nowa. Jasne, że polityczność bieżąca temu nie sprzyja. Historia stosunków polsko-rosyjskich pełna jest krzywd, o których każda ze stron snuje odrębną opowieść. Prywatnie Polacy i Rosjanie potrafią ze sobą rozmawiać, robić interesy, nawet znaleźć wspólnego wroga i bliskich przodków. Na szczeblu politycznym dialog zmienia się w monolog. Po obu stronach do głosu dochodzą kompleksy i przeświadczenie o wyszości jednych nad drugimi.
.jpg)
czuly.jpg)
