Cygańska rapsodia stanowi zwieńczenie romskiej ścieżki badacza. Prezentuje obraz rzeczywistości społecznej Romów najpierw w przestrzeni europejskiej, następnie w warunkach Małopolski, a wreszcie w społeczności lokalnej Andrychowa, w której rozegrał się wywołujący szerokie reperkusje społeczne konflikt etniczny. Badania o charakterze psycho-społeczno-kulturowym wykorzystują optykę transkulturową, modyfikując tym samym ujęcia kanoniczne, powszechnie odwołujące się do idei wielo- i międzykulturowości. W ten sposób przygotowany zostaje grunt dla powołania nowego paradygmatu badań pedagogicznych, określanego mianem pedagogiki transkulturowej, której istotną składową jest profilaktyka społeczna. Romowie jako odwieczni wędrowcy pogranicza uzyskują status pionierów transkulturowości współczesnego świata.