Publikacja będąca pokłosiem ogólnopolskiej konferencji naukowej Partyjne kierownictwo w terenie. Aspekty funkcjonalne aktywności PZPR na szczeblu lokalnym, zorganizowanej w 2019 r. w Ustroniu, w której wzięli udział badacze związani z kilkoma instytucjami naukowymi m.in. Instytutem Pamięci Narodowej, Uniwersytetem Opolskim, Muzeum Śląskim w Katowicach, a także badacze bez instytucjonalnej afiliacji. Zebrane w tomie teksty ukazują mozaikowy obraz funkcjonowania PZPR jako rządzącej monopartii w realiach lokalnych scen politycznych: wojewódzkich, powiatowych i miejskich czy zakładowych. Zaprezentowano wyniki analizy aktywności różnorodnych wojewódzkich oraz terenowych instancji partyjnych na takich polach, jak m.in.: nadzór nad administracją lokalną, kuratela i wyznaczanie zadań organizacjom społecznym oraz zawodowym, czuwanie nad wykonaniem planów gospodarczych i mobilizowanie do ich przekraczania, animowanie instytucji kulturalnych i imprez masowych. Niejako przy okazji poruszano zagadnienia związane z wymiarem organizacyjnym lokalnych komitetów PZPR, ich kompetencjami, kadrami, rekrutacją nowych członków, sposobami zarządzania w momentach kryzysowych, zależnościami między kierownictwami instancji PZPR a działającymi na przypisanym im terenie instytucjami administracyjnymi, gospodarczymi czy społecznym. Różni je rozległość tematyczna rozważań, opisywany obszar i zakres chronologiczny, łączy oparcie rozważań przede wszystkim na materiałach źródłowych. Całość poprzedza obszerny wstęp, będący próbą podsumowania dotychczasowych badań.