Niniejszy tom pokonferencyjny poświęcony jest młodzieżowemu oporowi antykomunistycznemu w okresie Polski Ludowej. Zjawisko to zaprezentowane zostało w sposób przekrojowy, począwszy od struktur konspiracyjnych tworzonych w pierwszych latach powojennych przez młodych repatriantów z Wileńszczyzny, będących dla nich kontynuacją walki w szeregach tzw. dorosłego podziemia, poprzez najbardziej żywiołowy i zorganizowany opór młodzieży w okresie stalinizmu (lata 1948-1956) aż po antysystemową działalność młodych ludzi w ,,epoce Gomułki" i ostatniej dekadzie komunizmu w Polsce. Wśród dwunastu tekstów składających się na publikację znajdują się szkice poświęcone zarówno represjom, jakie groziły młodym konspiratorom ze strony totalitarnego państwa, jak i charakteryzujące system więziennictwa w Polsce w omawianym okresie oraz funkcjonowanie specjalnych zakładów karnych w Jaworznie i Bojanowie, utworzonych przez komunistyczne władze na początku lat pięćdziesiątych w celu reedukacji młodzieży nastawionej antysystemowo. Publikację uzupełniają dwa indeksy i wieńczy aneks ikonograficzny.